Cisco & Τηλεκπαίδευση: Τί συμβαίνει τελικά με τα προσωπικά δεδομένα των μαθητών;

Η ένταση που έχει προκληθεί ανάμεσα σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση σχετικά με την τηλεκπαίδευση και την πλατφόρμα της  Cisco είναι σφοδρή και έχει απασχολήσει χιλιάδες πολίτες που ανησυχούν για την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων μαθητών και εκπαιδευτικών. 

Το παρασκήνιο

Τη Δευτέρα 22 Μαρτίου, το Υπ.Παιδείας και η Νίκη Κεραμέως δημοσίευσαν τη σύμβαση με τη Cisco για την πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης Webex. Αμέσως μετά την δημοσίευση, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης απάντησε με σχετική ανακοίνωση κατηγορώντας την υπουργό Παιδείας ότι «έκρυβε εδώ και έναν χρόνο τη συγκεκριμένη σύμβαση γιατί όχι μόνο έδωσε εκατομμύρια ευρώ, αλλά και προσωπικά δεδομένα 1,5 εκ μαθητών». 

Το υπουργείο Παιδείας, με τη σειρά του, μίλησε για απύθμενα το θράσος, υποκρισία και άγνοια του ΣΥΡΙΖΑ ενώ δεν άργησε να έρθει και η απάντηση από την ίδια την Cisco η οποία διαβεβαίωσε τους χιλιάδες γονείς και εκπαιδευτικούς πως τα προσωπικά τους δεδομένα είναι ασφαλή. 

Η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ

Συγκεκριμένα ο ΣΥΡΙΖΑ τόνισε πως «όπως προκύπτει από το σχετικό έγγραφο του Ελεγκτικού Συνεδρίου που η κ. Κεραμέως με πονηρό τρόπο ανάρτησε προκύπτει ότι όσα εμφάνιζε ως δωρεά μέχρι σήμερα, τελικά μόνο δωρεά δεν ήταν. Αντίθετα, κάθε δωρεά συνοδευόταν από αναθέσεις εκατομμυρίων ευρώ. Η κυβέρνηση όμως δεν έμεινε εκεί. Φρόντισε αυτή να δωρίσει στην εταιρεία κρίσιμα προσωπικά δεδομένα από 1,5 εκατομμύριο πολίτες. Τώρα γίνεται καθαρό γιατί εδώ και ένα χρόνο η κα Κεραμέως κρύβει τις σχετικές συμβάσεις».

Μάλιστα, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δε δίστασε να ζητήσει ακόμα και την παραίτηση της Υπουργού Παιδείας. 

Η απάντηση του Υπ. Παιδείας

«Απύθμενα το θράσος και η υποκρισία του ΣΥΡΙΖΑ», σχολίασε το γραφείο Τύπου του Υπουργείου Παιδείας απαντώντας στην ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ τον κατηγόρησε για λαϊκισμό και άγνοια. Συμπλήρωσε, μάλιστα, ότι από τις συμβασεις φαίνεται «με τον πλέον εύληπτο τρόπο» πως η κυβέρνηση εξασφάλισε τη δυνατότητα το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας «να κάνει χρήση σημαντικής πλατφόρμας τηλεκπαίδευσης απολύτως δωρεάν χωρίς κανένα κόστος για το Ελληνικό Δημόσιο από τον Μάρτιο 2020 έως τον Ιανουάριο 2021 και με τρόπο που η ίδια η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα έχει κρίνει ως απολύτως συμβατό µε τη βασική αποστολή του κράτους για παροχή εκπαίδευσης, που δεν αντίκειται στη νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα».

Το κόστος της πλατφόρμας Webex

Όσο για το κόστος των συμβάσεων που υπέγραψε με την CISCO, συμπλήρωσε με ανακοίνωσή του ότι «προφανώς δεν μπορούσε να είναι για πάντα δωρεάν η χρήση της πλατφόρμας τηλεκπαίδευσης.Αντί να δαπανηθούν νέα κονδύλια του Ελληνικού Δημοσίου, μετά τη λήξη της δωρεάν σύμβασης, αξιοποιήθηκαν υφιστάμενες άδειες, χωρίς ούτε ένα ευρώ επιπλέον επιβάρυνση για το Δημόσιο. Η τηλεκπαίδευση εντάχθηκε στο πρόγραμμα ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ, συμβάσεις για το οποίο υπεγράφησαν από την τότε Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ λίγες ημέρες πριν τις εκλογές του 2019 (4 και 5 Ιουλίου 2019!) και περιλαμβάνουν πληθώρα προϊόντων της εταιρείας Cisco».

Τα προσωπικά δεδομένα μαθητών και εκπαιδευτικών

Στη συνέχεια, το Υπ.Παιδείας τόνισε πως έχει λάβει όλα τα μέτρα προκειμένου να διασφαλιστούν τα προσωπικά δεδομένα του συνόλου της εκπαιδευτικής κοινότητας, ακολουθώντας τις υποδείξεις της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και εκπονώντας μελέτη εκτίμησης αντικτύπου για τα προσωπικά δεδομένα. Επιπλέον, φρόντισε ούτως ώστε να μην ισχύσει απλά το γενικό πλαίσιο προστασίας προσωπικών δεδομένων της εταιρείας που ισχύει για όλους τους χρήστες, αλλά:

  • Ειδικό ενισχυμένο πλαίσιο.
  • Χωρίς να απαιτείται καμία δημιουργία λογαριασμού από μαθητές – συνδέονται με σύνδεσμο που τους στέλνει ο εκπαιδευτικός τους.
  • Η σύνδεση εκπαιδευτικών να γίνεται μέσα από ειδική πλατφόρμα του Υπουργείου Παιδείας (μέσω του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου) και όχι μέσω της Webex.
  • Να υπάρχουν ειδικές ρήτρες που απαγορεύουν οποιαδήποτε χρήση οποιωνδήποτε προσωπικών δεδομένων για οποιονδήποτε σκοπό άλλο από τη λειτουργία της τηλεκπαίδευσης, π.χ. όπως αναφέρεται στο άρθρο 2 της σύμβασης δωρεάς, η εταιρεία «οφείλει να μην κάνει χρήση των προσωπικών δεδομένων που θα διατεθούν (π.χ. διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου) για προωθητικές ή άλλες εμπορικές ενέργειες».
  • Την παραμετροποιημένη λειτουργία της πλατφόρμας, π.χ. απενεργοποιημένη λειτουργία βιντεοσκόπησης και αποθήκευσης. Επί όλων αυτών εκδόθηκε η γνωμοδότηση Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα 4/2020, που έκρινε την τηλεκπαίδευση ως απολύτως συμβατή µε τη βασική αποστολή του Κράτους για παροχή εκπαίδευσης, που δεν αντίκειται στη νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Η ανακοίνωση της Cisco

«Στην Cisco (Webex) δεσμευόμαστε για το σεβασμό του απορρήτου των προσωπικών δεδομένων των χρηστών μας, σύμφωνα με τη νομοθεσία περί προστασίας δεδομένων της ΕΕ. Δεν χρησιμοποιούμε για εμπορικούς σκοπούς και δεν μοιραζόμαστε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών μας σε τρίτα μέρη και δεν διεξάγουμε δραστηριότητες δημιουργίας προφίλ με τα δεδομένα αυτά», αναφέρει σε δήλωση της η Έλενα Πρασσάκη, διευθύντρια Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας της Cisco, Ελλάδα - Κύπρος - Μάλτα.

«Οποιαδήποτε υποστήριξη ή τεχνικά δεδομένα που συλλέγονται, όπως περιγράφεται στη βασική συμφωνία προστασίας δεδομένων, διαγράφονται και χρησιμοποιούνται μόνο για την παροχή υπηρεσιών στους χρήστες μας. Κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας πανδημίας, το Υπουργείο Παιδείας χρησιμοποιεί το Cisco Webex για τη διεξαγωγή της διαδικτυακής εκπαίδευσης για χιλιάδες μαθητές. Οποιεσδήποτε πληροφορίες από έναν χρήστη που συμμετέχει στην υπηρεσία Webex χρησιμοποιούνται, συλλέγονται και αποθηκεύονται, σύμφωνα με τους νόμους περί προστασίας δεδομένων της ΕΕ και τα Διεθνή Πρότυπα Ασφάλειας στον κυβερνοχώρο (ISO 27001, ISO27017, ISO27018, ISO27701 συμπεριλαμβανομένων των SOC 2 Type II, SOC 3 and C5) και ασφαλώς δεν χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία προφίλ ή την κοινή χρήση των δεδομένων των χρηστών με οποιονδήποτε τρίτο μέρος. Επιπλέον, το Cisco Webex υποστηρίζει την κορυφαία στην αγορά κρυπτογράφηση end-to-end, παρέχοντας στους χρήστες μας και στα δεδομένα τους, την πλέον σύγχρονη αρχιτεκτονική ασφάλειας».